ส่วนประกอบหลักของรากฟันเทียม
รากฟันเทียม (Dental Implant) มีส่วนประกอบหลักหลายส่วนที่ทำงานร่วมกันเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุดในการทดแทนฟันที่หายไป ส่วนประกอบเหล่านี้ประกอบด้วยวัสดุที่มีคุณสมบัติทนทานและมีความปลอดภัยสูง เพื่อให้ฟันเทียมสามารถยึดติดกับกระดูกขากรรไกร ได้อย่างแข็งแรงและไม่เกิดปัญหาต่าง ๆ
ส่วนประกอบหลักของรากฟันเทียม
1. รากฟันเทียม (Implant Fixture)
- วัสดุ ส่วนนี้ทำจากวัสดุที่มีความแข็งแรงและทนทานต่อการใช้งาน เช่น ไทเทเนียม (Titanium) หรือวัสดุเซรามิก (Ceramic) ที่สามารถยึดติดกับกระดูกขากรรไกรได้ดี
- เป็นส่วนที่ฝังลงในกระดูกขากรรไกรและทำหน้าที่เป็นฐานรองรับฟันเทียมที่ใช้ทดแทนฟันที่หายไป กระบวนการนี้เรียกว่า Osseointegration ซึ่งเป็นการที่กระดูกขากรรไกรเชื่อมติดกับรากฟันเทียมอย่างแน่นหนา
- ลักษณะ มักจะมีรูปร่างคล้ายกับสกรู (Screw) หรือทรงกระบอก ซึ่งมีเกลียวเพื่อช่วยให้ยึดติดกับกระดูกขากรรไกรได้ดี
2. Abutment (อะบัตเมนต์)
- วัสดุ: ส่วนนี้ทำจากวัสดุที่มีความแข็งแรงสูง เช่น ไทเทเนียม เซรามิก หรือโลหะผสม
- ฟังก์ชัน อะบัตเมนต์ทำหน้าที่เป็นตัวเชื่อมต่อระหว่างรากฟันเทียมกับครอบฟัน อะบัตเมนต์จะถูกไขเข้ากับรากฟันเทียม (Implant Fixture) หลังจากที่รากฟันเทียมได้เชื่อมติดกับกระดูกขากรรไกรอย่างสมบูรณ์ดีแล้ว
- ลักษณะ มักมีลักษณะเป็นแท่งสั้นๆ ที่มีร่องหรือช่องเพื่อให้สามารถยึดติดกับครอบฟัน (Crown) หรือสะพานฟัน (Bridge) ที่จะถูกติดตั้งในขั้นตอนถัดไป
3. ครอบฟัน (Crown)
- วัสดุ ครอบฟันเทียมมักทำจากวัสดุเซรามิก (Ceramic), พอร์ซเลน (Porcelain), หรือวัสดุผสมที่มีลักษณะเหมือนฟันธรรมชาติ เช่น Zirconia, E-Max หรือโลหะผสม
- ครอบฟันเป็นส่วนที่ทำหน้าที่บดเคี้ยวอาหารทดแทนฟันธรรมชาติที่สูญเสียไป ครอบฟันนี้จะถูกติดเข้ากับอะบัตเมนต์ โดยมีลักษณะเหมือนฟันธรรมชาติทั้งในด้านรูปร่างและสี
- ลักษณะ ครอบฟันเทียมจะมีรูปร่างเหมือนฟันที่หายไปและถูกออกแบบให้เข้ากับลักษณะการสบฟันในช่องปากของแต่ละเคส
4. สะพานฟันเทียม (Bridge) หรือฟันปลอมทั้งปาก (Full Arch Prosthesis)
- มื่อผู้ป่วยสูญเสียฟันหลายซี่หรือฟันทั้งหมดในขากรรไกร การทำฟันเทียมสะพาน (หรือที่เรียกว่า All on 4 All on 6) เป็นวิธีที่ใช้รากฟันเทียมเพื่อรองรับฟันปลอมทั้งปาก
- ลักษณะ: ฟันปลอมแบบสะพานจะเชื่อมครอบฟันหลายซี่เข้าด้วยกัน โดยการยึดติดกับรากฟันเทียมที่ฝังไว้ในกระดูกขากรรไกร
กระบวนการและขั้นตอนในการทำรากฟันเทียม
- การวินิจฉัยและวางแผนการรักษา ทันตแพทย์จะทำการวิเคราะห์และวางแผนการรักษาโดยใช้การถ่ายภาพ X-ray หรือ CT scan เพื่อตรวจสอบสภาพของกระดูกขากรรไกรและการวางตำแหน่งรากฟันเทียม
- การผ่าตัดฝังรากฟันเทียม รากฟันเทียมจะถูกฝังในกระดูกขากรรไกร โดยขั้นตอนนี้อาจจะต้องใช้การดมยาสลบหรือยาชาเฉพาะที่
- การฟื้นตัวและการยึดติด (Osseointegration) รากฟันเทียมต้องใช้เวลาหลายเดือนเพื่อให้กระดูกขากรรไกรเติบโตเชื่อมติดกับรากฟันเทียม
- การติดตั้งอะบัตเมนต์และครอบฟัน หลังจากที่รากฟันเทียมยึดติดกับกระดูกแล้ว ทันตแพทย์จะติดตั้งอะบัตเมนต์และครอบฟันในขั้นตอนถัดไป
สรุป
รากฟันเทียมประกอบด้วย 3 ส่วนหลักๆ ได้แก่ รากฟันเทียม (Implant Fixture) ที่ฝังลงในกระดูกขากรรไกร อะบัตเมนต์ (Abutment) ที่เชื่อมระหว่างรากฟันเทียมกับฟันเทียม และ ฟันเทียม (Crown) ที่ทำหน้าที่ทดแทนฟันที่หายไป โดยวัสดุที่ใช้ในการผลิตแต่ละส่วนทันตแพทย์ จะวางแผนการรักษาและเลือกให้เหมาะสมกับลักษณะการใช้งานและความทนทาน รวมถึงความสวยงามเพื่อให้ผลลัพธ์ดูเหมือนฟันธรรมชาติ ในแต่ละเคส
